Φεστιβάλ Φιλίππων: Θεωρηθέν υπό της Λογοκρισίας Μ. Παπαδόπουλου

Στην αρχή της κατοχής και μέσα σε διάστημα έξι μηνών, η μητέρα μου έχασε και τους δυο γονείς της. Δεκαεπτά χρονών κοπέλα έμεινε ξαφνικά ορφανή. Ο θείος της, αδερφός του πατέρα της, που ανέλαβε από την πρώτη στιγμή την ανατροφή της και με δεδομένο ότι οι συνθήκες ζωής στην βουλγαροκρατούμενη Καβάλα ήταν απάνθρωπες, την έστειλε σε φιλική οικογένεια στο Βόλο όπου υπήρχε ιταλική διοίκηση και τα πράγματα ήταν κάπως καλύτερα.

Από το Βόλο η μητέρα μου αλληλογραφούσε τακτικότατα με τον πατέρα μου που εκείνη την εποχή η υπηρεσία του (Διεύθυνση Γεωργίας Καβάλας) τον είχε μεταθέσει στον Πολύγυρο της Χαλκιδικής, διότι ως ειδικός μελισσοκόμος ήταν εξαιρετικά χρήσιμος στους πολυάριθμους μελισσοτρόφους της περιοχής.

Ήταν και οι δυο νέα παιδιά και τα γράμματά τους ξεχείλιζαν από άδολη αγάπη και έρωτα. Και οι δυο τους κράτησαν αυτά τα γράμματα ως κόρη οφθαλμού. Η μητέρα μου τα φύλαγε σε όλη της τη ζωή μέσα σε ένα παλιό μεταλλικό κουτί από γλυκά στο βάθος κάποιας ντουλάπας. Και μόνον όταν το 2005 πέθανε ο πατέρας μου, τα «ξέθαψε» και μέχρι να πεθάνει και η ίδια ύστερα από μερικά χρόνια, καθόταν με τις ώρες κάθε βράδυ και τα διάβαζε. Πολλές φορές και φωναχτά.

Όταν πήρα στα χέρια μου αυτά τα γράμματα, διαπίστωσα ότι όσα έστελνε από το Βόλο η μητέρα μου στον πατέρα μου, περνούσαν από την ιταλική λογοκρισία. Δηλαδή, μια υπηρεσία στο ταχυδρομείο του Βόλου, άνοιγε τα γράμματα, τα διάβαζε μήπως και περιείχαν τίποτα πληροφορίες και αν ήταν «ακίνδυνα» τα ξαναέκλεινε, τα σφράγιζε και τα κολλούσε με μια ειδική ταινία που έγραφε στα ιταλικά «Θεωρημένα από την λογοκρισία».

Μακροσκελής εισαγωγή αλλά απαραίτητη για να καταλάβουν οι αναγνώστες τι ακριβώς μου ήρθε στο μυαλό όταν διάβασα μια φράση στην πρόσφατη ανακοίνωση της δημοτικής παράταξης «ο τόπος της ζωής μας» για το Φεστιβάλ Φιλίππων η οποία γράφει τα εξής: «Από τη Δημοτική Αρχή ζητήσαμε το αυτονόητο: πρώτα να εγκρίνεται το πρόγραμμα του Φεστιβάλ και στη συνέχεια να παρουσιάζεται στα μέσα ενημέρωσης, το αντίθετο είναι παράλογο.»

Άρα λοιπόν οι άνθρωποι της προαναφερθείσης παράταξης επιθυμούν ως φαίνεται να παίξουν το ρόλο που έπαιζε η Ιταλική λογοκρισία στο Βόλο στη διάρκεια της κατοχής. Ή πιθανόν αυτόν που έπαιζαν οι κομματικές επιτροπές στη Σοβιετική Ένωση όπου αν ο καλλιτέχνης δεν «συνέπλεε» με το ρεύμα του σοσιαλιστικού ρεαλισμού τότε τα έργα του δεν είχαν καμιά τύχη.

Με βάση λοιπόν την ανακοίνωση της παράταξης «ο τόπος της ζωής μας», κάθε χρόνο, το πρόγραμμα του Φεστιβάλ θα το εγκρίνει πρώτα ο Μάκης Παπαδόπουλος και αν του αρέσει και είναι μέσα στα πολιτιστικά του στάνταρς και στις επιλογές που προκρίνει στην τέχνη, τότε «θα περνάει τις εξετάσεις». Αλλιώς θα απορρίπτεται.

Η ίδια ανακοίνωση αναφέρει μάλιστα παρακάτω ότι ο προγραμματισμός που κάνει ο καλλιτεχνικός διευθυντής για το Φεστιβάλ Φιλίππων, οφείλει να εξασφαλίσει την έγκριση των μελών του διοικητικού συμβουλίου του ΔΗΠΕΘΕ πριν δημοσιοποιηθεί.

Για φαντάσου! Ο Μάκης Παπαδόπουλος θα κρίνει αν ένα θεατρικό σχήμα, μια παράσταση, ένα δρώμενο που επέλεξε ή και δημιούργησε ο Θοδωρής Γκόνης θα έχει τις προϋποθέσεις για να ενταχθεί στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ Φιλίππων.

Ο κ. Μάκης Παπαδόπουλος είναι φανερό ότι δεν έχει καμία απολύτως σχέση με τον πολιτισμό και την τέχνη. Δε γνωρίζει πρόσωπα και γεγονότα. Δεν έχει ασχοληθεί και δεν έχει καμία επαφή με το αντικείμενο. Και καλά ο ίδιος τέλος πάντων είχε βάλει προφανώς άλλες προτεραιότητες στη ζωή του και στην επαγγελματική του ενασχόληση. Αλλά οι συνεργάτες του, οι σύμβουλοί του δεν τον προστατεύουν; Δεν του εξηγούν τι δουλειά κάνει ένας καλλιτεχνικός διευθυντής σε έναν θεατρικό οργανισμό; Και κυρίως δεν του εξηγούν ποιος είναι ο Θοδωρής Γκόνης και τι ακριβώς έχει κάνει σε όλη του την πλούσια και δημιουργική καλλιτεχνική του διαδρομή αλλά και όλα αυτά τα χρόνια που βρίσκεται και εργάζεται στην Καβάλα; Ότι ανανέωσε τον θεσμό του Φεστιβάλ, το έφερε και μέσα στην πόλη της Καβάλας, με δεκάδες παράλληλες εκδηλώσεις κάθε χρόνο, οι περισσότερες από τις οποίες είναι μάλιστα τοπικές παραγωγές, προτείνοντάς μας συγχρόνως νέους απίθανους και απρόβλεπτους χώρους και συστήνωντάς μας νέους ντόπιους δημιουργούς; Ας ζητήσουν να ρίξουν μια ματιά στα προγράμματα του Φεστιβάλ των τελευταίων δέκα χρόνων για να διαπιστώσουν την κοσμογονία που ζήσαμε λόγω Γκόνη στην Καβάλα και στους Φιλίππους. Μέχρι και κείμενα που γράφτηκαν ειδικά για το Φεστιβάλ αυτά τα χρόνια εκδόθηκαν σε ένα πολυτελή τόμο από την «ΚΑΠΑ Εκδοτική» με τίτλο «Τα κείμενα των «Φιλίππων».

Και βέβαια η πρόσφατη ένταξη του Φεστιβάλ στο Διεθνές Δίκτυο Αρχαίου Δράματος λόγω της δίχρονης δράσης του με το Διεθνές Εργαστήριο Αρχαίου Δράματος που εμπνεύσθηκε και υλοποίησε από πέρσι στις Κρηνίδες ο Θοδωρής Γκόνης. Στο Διεθνές αυτό δίκτυο μάλιστα συμμετέχουν πέντε όλοι κι όλοι φορείς από όλη την Ελλάδα.

Συνεπώς η αντιμετώπιση μ’ αυτόν τον απαξιωτικό τρόπο του Θοδωρή Γκόνη και με την συγκεκριμένη ανακοίνωση αλλά και με την παρέμβαση στη διάρκεια της συνεδρίασης του δημοτικού συμβουλίου, όχι μόνον δεν αγγίζει τον καλλιτεχνικό διευθυντή και την πλούσια προσφορά του στην τέχνη και τον πολιτισμό αλλά αποδεικνύει πόσο μακριά νυχτωμένοι περί τα πολιτιστικά είναι ο κ. Μάκης Παπαδόπουλος και οι συνεργάτες του.

Όμως βρισκόμαστε δυστυχώς σε μια εποχή άκρατου λαϊκισμού όπου οι πολιτικοί σε διάφορα επίπεδα (και στην τοπική αυτοδιοίκηση και στην κεντρική πολιτική σκηνή), έχουν προσχωρήσει στο στρατόπεδό του και επιδίδονται σε λαϊκίστικες κορώνες, ισοπεδώνοντας θεσμούς και αξίες.

Ο Μάκης Παπαδόπουλος είναι μακράν ο πρωταθλητής στις ανακοινώσεις κατά της διοίκησης του Δήμου. Κάθε μέρα και μια ανακοίνωση. Κάθε μέρα και μια επίθεση στη δήμαρχο. Κάπου έχει χαθεί το μέτρο. Και αν καμιά φορά μπορεί να έχει δίκιο, το χάνει διότι οι πολίτες βαρέθηκαν από τις καθημερινές, αχρείαστες πολλές φορές, παρεμβάσεις του και ούτε που τις δίνουν πια σημασία.

Θα συνιστούσαμε στον κ. Μάκη Παπαδόπουλο, του οποίου τις καλλιτεχνικές επιλογές γνωρίσαμε από τις συναυλίες που οργανώθηκαν στο παρελθόν στον επαγγελματικό του χώρο, να κάνει τις όποιες παρεμβάσεις του σε θέματα που τα κατέχει. Στα υπόλοιπα για τα οποία έχει άγνοια ας μην ασχολείται γιατί εκτίθεται.

Και κάτι τελευταίο. Η παράταξη «ο τόπος της ζωή μας» έχει εκπρόσωπο στο διοικητικό συμβούλιο της Δημωφέλειας. Γιατί δεν ζητά από εκεί να ενημερωθεί για τα οικονομικά του Φεστιβάλ αφού η Δημωφέλεια είναι εκείνη που τα διαχειρίζεται και όχι το ΔΗΠΕΘΕ;

Βγάλτε το βιβλίο στα βιβλιοπωλεία ρεεεεεεεεε!!!

Εδώ και δεκαπέντε μέρες έχει τυπωθεί και έχει παραδοθεί στο Δήμο Καβάλας και ο δεύτερος τόμος της εξαιρετικής σημασίας εργασίας της συμπολίτισσας αρχιτέκτονος Σαπφώς Αγγελούδη για την σύγχρονη ιστορία της Καβάλας και των δημάρχων που διοίκησαν αυτήν την πόλη από την απελευθέρωσή της το 1913 μέχρι σήμερα.
Γράψαμε ήδη και παρουσιάσαμε στην Δευτεριάτικη Πρωϊνή της προηγούμενης εβδομάδας αναλυτικά το έργο αυτό, το πόσο σπουδαίο είναι για την πόλη και την ιστορία της, την πολύχρονη, επίπονη και επίμονη δουλειά που έχει κάνει η κ. Αγγελούδη, τα πολύτιμα στοιχεία, πληροφορίες και εξαντλητικές λεπτομέρειες που παραθέτει και τις δεκάδες σπάνιες φωτογραφίες που φέρνει στο φως της δημοσιότητας.
Δεκαπέντε μέρες λοιπόν, ο πραγματικός αυτός θησαυρός, παραμένει όπως παραδόθηκε, μέσα στα κουτιά σε κάποια αποθήκη του Δημαρχείου ενώ θα έπρεπε ήδη από την πρώτη μέρα της παραλαβής του να έχει διανεμηθεί στα βιβλιοπωλεία, να έχει γίνει η παρουσίασή του με μια σχετική συνέντευξη τύπου και να αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Δήμου Καβάλας σε εμφανές σημείο.
Ένας ιδιώτης εκδότης όταν εκδίδει ένα καινούριο βιβλίο όχι μόνο πιέζει ασφυκτικά το τυπογραφείο και το βιβλιοδετείο να τελειώσουν γρήγορα τη δουλειά τους αλλά μόλις πάρει στα χέρια του το νέο βιβλίο τρέχει να το τοποθετήσει σε όσο γίνεται μεγαλύτερο αριθμό βιβλιοπωλείων, στέλνει από ένα αντίτυπο σε εφημερίδες, περιοδικά, ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς και μεμονωμένους δημοσιογράφους που ασχολούνται με την βιβλιοκριτική, οργανώνει παρουσιάσεις του νέου βιβλίου και κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να διαδοθεί όσο ευρύτερα γίνεται η νέα του έκδοση.
Στο Δήμο Καβάλας, όπως και γενικότερα στο δημόσιο τομέα, αργά παν τα ζα μ’. Πρώτα απ’ όλα όταν μάθαμε ότι κυκλοφόρησε το βιβλίο απευθυνθήκαμε στο Δήμο για να μας το δώσουν να το προβάλουμε και εκείνοι αρνήθηκαν. Καταφέραμε και βρήκαμε απ’ αλλού το βιβλίο.
Στη συνέχεια και αφού το παρουσιάσαμε από την εφημερίδα μας απευθυνθήκαμε στην ίδια τη δήμαρχο και την παρακαλέσαμε μέσα στα πολλά άλλα θέματα που έχει στο κεφάλι της να φροντίσει να βγει μέσω της Δημωφέλειας στα βιβλιοπωλεία το σημαντικό για την Καβάλα αυτό έργο. Μια εβδομάδα πέρασε (δύο από τότε που παραλήφθηκε το βιβλίο από τον Δήμο) και τίποτα δεν έγινε.
Στο μεταξύ το καλοκαίρι είναι εδώ. Καβαλιώτες που ζουν μακριά από την γενέτειρά τους έρχονται όπως κάθε χρόνο για ολιγοήμερες ή και πολυήμερες διακοπές και πάντα ψάχνουν για νέες εκδόσεις για την Καβάλα. Η έκθεση βιβλίου ετοιμάζεται σιγά - σιγά κι αυτή να λειτουργήσει. Συμπολίτες μάς ρωτούν που θα βρουν το βιβλίο. Ως πότε θα παραμένει αυτό το μοναδικό έργο θαμμένο μέσα στις κούτες στις αποθήκες;
Και κάτι ακόμη το πιο σημαντικό απ’ όλα.
Δεν νιώθει κανείς εκεί στο Δήμο την ανάγκη με την όσο το δυνατόν ευρύτερη διάδοση και κυκλοφορία αυτού του βιβλίου να αποδώσει και την οφειλόμενη τιμή στη Σαπφώ Αγγελούδη που δούλεψε άοκνα, ανιδιοτελώς και με μόνο κριτήριο την αγάπη της για την Καβάλα και παρέδωσε στην πόλη μας αυτό το πολύτιμης αξίας και μοναδικής σημασίας έργο;
Εντάξει, αφαιρέσατε το όνομα της συγγραφέως από το εξώφυλλο θαρρείς και το βιβλίο το έγραψε ο Δήμος Καβάλας αλλά τουλάχιστον δώστε σ’ αυτόν τον άνθρωπο την ικανοποίηση ότι η εξάχρονη κοπιώδης έρευνά του έχει την υποδοχή και την ανταπόκριση που της αξίζει από το κοινό της Καβάλας.