«…εμείς θα ζήσουμε κι ας είμαστε φτωχοί»

Ασφυκτικά γέμισαν το βράδυ της Πέμπτης η πλατεία και ο εξώστης του «Όσκαρ» για τη συναυλία που δόθηκε από μουσικό σχήμα με τοπικούς καλλιτέχνες στο πλαίσιο των Χριστουγεννιάτικων εκδηλώσεων του Δήμου Καβάλας.

Την συγκεκριμένη εκδήλωσε οργάνωσε το ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας ο πρόεδρος του οποίου Πέτρος Πετρόπουλος άνοιξε τη βραδιά με μια σύντομη παρουσίαση του γκρουπ και έναν χαιρετισμό προς το κοινό. Ο ίδιος κάλεσε και τη δήμαρχο να πει δύο λόγια η οποία όμως αρνήθηκε με χαριτωμένο τρόπο ώστε να αρχίσει όσο το δυνατόν γρηγορότερα η συναυλία αφού το κοινό ήδη αδημονούσε.

Το πρόγραμμα που είχε τον τίτλο «Τι να θυμηθώ τι να ξεχάσω», παρουσιάστηκε από ένα πενταμελές μουσικό σχήμα το οποίο αποτελούσαν οι: Θόδωρος Κατάκαλος στο πιάνο, Κυριάκος Μιμίδης στο μπουζούκι, Θόδωρος Βαλσαμίδης στην κιθάρα και στο τραγούδι και οι Άννυ Καγκελίδου και Γιάννης Μαραγκός στο τραγούδι.

Το πρόγραμμα ήταν πλούσιο και συμπεριελάμβανε από όλα τα είδη του καλού ελληνικού τραγουδιού. Έντεχνο, λαϊκό, ρεμπέτικο, αρχοντορεμπέτικο, ένα οργανικό του Σταύρου Ξαρχάκου και ένα μικρό ποτ πουρί τεσσάρων τραγουδιών των Μίμη Πλέσσα και Γιάννη Σπανού που θα μπορούσαμε να τα χαρακτηρίσουμε ως «λαϊκά του Νέου Κύματος».

Μέχρι και τραγούδι τοπικού ενδιαφέροντος περιελάμβανε το πρόγραμμα. Από τη μεγάλη γκάμα τοπικού χαρακτήρα τραγουδιών που έχουν στο ρεπερτόριό τους οι συγκεκριμένοι καλλιτέχνες, διάλεξαν και παρουσίασαν το τραγούδι «Ψες το βράδυ» σε μουσική και στίχους του αξέχαστου μπάρμπα Σταύρου Καραμανιώλα από τη Θάσο το οποίο έκανε γνωστό ο Αργύρης Μπακιρτζής που το συμπεριέλαβε στον δίσκο των «Χειμερινών Κολυμβητών» «Οι δακοκτόνοι».

Το κοινό ήταν ενθουσιώδες και πολύ γρήγορα απέκτησε «ενεργό συμμετοχή» στα τεκτενόμενα καθώς τα περισσότερα τραγούδια ήταν γνωστές αγαπημένες και χιλιοτραγουδισμένες επιτυχίες από το παρελθόν αλλά και οι ίδιοι οι καλλιτέχνες μετέδωσαν με τις ερμηνείες τους το κέφι στο κοινό το οποίο ανταποκρίθηκε πρόθυμα στην πρόκληση – πρόσκληση. Έτσι από τα πρώτα λεπτά όλη η αίθουσα του Όσκαρ έγινε μια μεγάλη παρέα που τραγουδούσε το ένα μετά το άλλο τα επιμελώς επιλεγμένα και ταξινομημένα στο πρόγραμμα κομμάτια.

Οι καλλιτέχνες αφιέρωσαν το τραγούδι «Ο Γιάννης ο φονιάς» των Γκάτσου -  Χατζηδάκι στη δήμαρχο Δήμητρα Τσανάκα, που είναι το αγαπημένο της, το «¨Ένα όμορφο αμάξι με δυο άλογα» των Βίρβου - Μπιθικώτση στον πρόεδρο του ΔΗΠΕΘΕ Πέτρο Πετρόπουλο που επίσης το αγαπάει και το «Ό,τι κι αν πω δε σε ξεχνώ» του Βασίλη Τσιτσάνη στον αξέχαστο Γρηγόρη Χρηστίδη.

Το κοινό, με την παραίνεση των καλλιτεχνών, τραγουδούσε με πάθος τα ρεφρέν των τραγουδιών, συμμετείχε με μεγάλο κέφι στη σειρά των τριών αρχοντορεμπέτικων, χτυπούσε ρυθμικά παλαμάκια όπου «σήκωνε» το τραγούδι αλλά πιο βροντερά απ’ όλα ακούστηκε (σείστηκε συθέμελα το Όσκαρ) το «…εμείς θα ζήσουμε κι ας είμαστε φτωχοί» από την αθάνατη Δραπετσώνα των Λειβαδίτη -  Θεοδωράκη σαν μια οικουμενική και αποστομωτική απάντηση στον Σόιμπλε και τα συνεταιράκια του για όλα τα βασανιστήρια στα οποία  μας υποβάλλουν τα τελευταία χρόνια.

Κορυφαίες επίσης στιγμές της βραδιάς το ταξίμι του Μιμίδη στη «Δραπετσώνα» μετά από παραίνεση του Κατάκαλου, η ερμηνεία του Βαλσαμίδη στο «Ποιος δρόμος είναι ανοιχτός» των Χριστοδούλου - Μαρκόπουλου με τις εξαιρετικές δεύτερες της Άννυς Καγγελίδου και η μοναδική εκτέλεση στο πιάνο του Κατάκαλου στο «Κάτω απ’ τη μαρκίζα» των Ελευθερίου - Σπανού.

Αν σώνει και καλά πρέπει να ψάξουμε για να βρούμε ένα ψεγάδι ή μια αδυναμία θα λέγαμε ότι η ορχήστρα για ένα τέτοιο πρόγραμμα σε μια τέτοια αίθουσα και με ένα τόσο πολυπληθές και ενθουσιώδες κοινό θα χρειαζόταν δύο - τρία όργανα ακόμη ώστε να ακούγεται πιο «γεμάτη». Ωστόσο αυτό δεν έχει να κάνει με το γκρουπ αλλά με τους διοργανωτές που θα έπρεπε, μέσα στα τόσα έξοδα που αφειδώλευτα κάνουν για τα «Χρυσά Χριστούγεννα» να προσθέσουν λίγα ευρώ ακόμη για να είναι η συναυλία τέλεια από πάσης απόψεως.

Και κάτι ακόμη. Παιδιά, φτιάξτε το «Όσκαρ». Η κατάσταση είναι απαράδεκτη. Η οροφή έχει ξεφλουδιστεί και κομμάτια σύντομα θα αρχίσουν να πέφτουν, ο εξώστης θυμίζει σκουπιδότοπο, πολλά καθίσματα είναι ξεχαρβαλωμένα, σπασμένα μάρμαρα στην είσοδο και πολλά άλλα. 

Σήμερα, στις 12.44 το μεσημέρι

Τετάρτη 21^η Δεκεμβρίου σήμερα. Στο βόρειο ημισφαίριο του πλανήτη μας, όπου βρίσκεται και η μικρή μας χώρα, έχουμε το χειμερινό ηλιοστάσιο. Δηλαδή ο ήλιος, μετά από έξι μήνες καθοδικής πορείας, στις 12.44 το μεσημέρι, θα βρίσκεται στο χαμηλότερο σημείο του ορίζοντά μας. Ήδη εδώ και δυό – τρεις εβδομάδες είχε αρχίσει να επιβραδύνει την πορεία του και σήμερα θα σταματήσει, θα κάνει μια …«στάση» (ηλιοστάσιο), θα ξεκουραστεί, θα πάρει μια ανάσα και από αύριο πρωί – πρωί θα αρχίσει πάλι, σιγά – σιγά, αργά αλλά σταθερά, μέρα με τη μέρα, βδομάδα με τη βδομάδα να κερδίζει ύψος στον ορίζοντα του βόρειου ημισφαιρίου, να ανεβαίνει όλο και πιο ψηλά για να φτάσει στο ψηλότερο σημείο του στις 21 Ιουνίου.

Μέσα στην καρδιά του χειμώνα λοιπόν σήμερα, οπότε θα έχουμε και την μεγαλύτερη νύχτα του χρόνου (κοντά στις 15 ώρες διάρκεια), με τις θερμοκρασίες να αγγίζουν το μηδέν και με την καρδιά μας να είναι παγωμένη τόσο από την παρατεταμένη οικονομική κρίση όσο και από τα γεγονότα που συμβαίνουν στην εγγύς και την ευρύτερη γειτονιά μας και που δεν μας αφήνουν να χαρούμε ούτε τα Χριστούγεννα που σχεδόν έφτασαν ούτε καν την καθημερινότητά μας, ας πάρουμε μια μικρή – μικρή δόση αισιοδοξίας. Ότι τουλάχιστον πιο κάτω δεν έχει, πιάσαμε πάτο. Και αύριο ίσως θα είναι μια καλύτερη μέρα, με ένα λεπτό περισσότερο ήλιο και μεθαύριο δύο λεπτά και την άλλη εβδομάδα δέκα και τον άλλον μήνα μία ώρα και πού θα πάει θα περάσει κι αυτός ο χειμώνας γαμώτο, και τότε:

 «Τον χειμώνα ετούτο άμα τον πηδήσαμε

γι' άλλα δέκα χρόνια άιντε καθαρίσαμε»

όπως σοφά λέει στο τραγούδι του κι ο Διονύσης Σαββόπουλος.

Καλημέρα φίλοι μου και ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

Απολαυστικός Σέξπιρ τσέπης

Μία μόλις ώρα ήταν αρκετή για πολλά πράγματα. Πρώτα απ’ όλα για να τιμήσει το ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας, ο Δήμος και γενικότερα η πόλη μας την παγκόσμια επέτειο των 400 χρόνων από το θάνατο του μεγάλου Άγγλου δραματουργού Ουίλιαμ Σέξπιρ. Αυτά τα 63 λεπτά ήταν επίσης αρκετά για να έρθουν σε επαφή και οι πλέον αδαείς θεατές με το έργο του. Και φυσικά για να αποδειχθεί για ακόμη μία φορά πως όταν ένας άξιος, ικανός και ευρηματικός σκηνοθέτης σαν το Θοδωρή Γκόνη έχει στα χέρια του αυτά τα κείμενα μπορεί με ελάχιστα μέσα αλλά και με τη συνεργασία ακούραστων και εξαιρετικών ηθοποιών να φτιάξει μια απολαυστική παράσταση.

Μέσα σε 63 λοιπόν λεπτά οι θεατές απόλαυσαν τόσο τη «Διαθήκη του Σέξπιρ», το εξαιρετικό αυτό ποίημα (πεζό;) του Διονύση Καψάλη (ο οποίος ήρθε στην Καβάλα ειδικά για αυτήν την πρεμιέρα) όσο και αποσπάσματα από τα κλασικά έργα του μεγάλου Άγγλου δημιουργού σε μετάφραση και πάλι του διευθυντή του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης (Μ.Ι.Ε.Τ.).

Ο Γκόνης με ελάχιστα υλικά αλλά με φαντασία, ευρηματικότητα και εξαντλητική  δουλειά με τους ηθοποιούς κατάφερε να μας χαρίσει μια σημαντική παράσταση, έναν Σέξπιρ – τσέπης μόλις 63 λεπτών, σπάζοντας την κλασικές εκδοχές των παραστάσεων που έχουμε στο νου μας και τοποθετώντας το σκηνικό σε ένα σταθμό τρένου (;), μετρό (;) ή κάτι τέτοιο όπου η ενδεικτική φωτεινή πινακίδα γράφει William Shakespeare, ιδιοχείρως από τον Άγγλο ποιητή, όπως πιθανόν υπογράφει στη διαθήκη του.

Εκτός από τη «Διαθήκη του Σέξπιρ» του Διονύση Καψάλη που ερμήνευσε ο Δημήτρης Σωτηρίου, παρουσιάστηκαν επίσης σκηνές από τα έργα «Άμλετ», «Ριχάρδος ο 3^ος», «Ρωμαίος και Ιουλιέττα» και «Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας» με τη συμμετοχή των ηθοποιών Παύλου Σταυρόπουλου, Κατερίνας Συμεωνίδου, Δημήτρη Κοντού, Σταύρου Τσιτσόπουλου, Κατερίνας Πατσιάνη και Στέλιου Παυλόπουλου.

Τις πολύ ταιριαστές μουσικές επιλογές έκανε ο Αλέξανδρος Γκόνης ο οποίος έγραψε και το τραγούδι που ακούγεται στην παράσταση.

Η δήμαρχος τίμησε με την παρουσία της όχι μόνον την πρεμιέρα του ΔΗΠΕΘΕ και την προσπάθεια όλων των συντελεστών αλλά και τον Διονύση Καψάλη ο οποίος αποδεικνύεται ένας πολύτιμος φίλος της Καβάλας όχι μόνον για όσα έχει προσφέρει στην πόλη μας το καλοκαίρι που μας πέρασε με την έκθεση φωτογραφιών του Γιώργου Σεφέρη αλλά και για όσα ακόμη έχει να μας δώσει επίσης ακριβά δώρα για την ιστορία της Καβάλας.

Μια ιδέα για το κλειστό γυμναστήριο που σκέφτεται η διοίκηση του Δήμου

Μεγάλος κύκλος συζήτησης άνοιξε το τελευταίο διάστημα και από τη στιγμή που ο Δήμος Καβάλας μετά από δικαστικούς αγώνες αρκετών ετών διεκδίκησε και κατάφερε πριν ένα – δύο μήνες να εισπράξει το ποσό του 1,5 εκατομ. ευρώ από τον Οργανισμό Λιμένα Καβάλας για την υπόθεση του Εσκί Καπού που αφορούσε χρήση δημοτικής γης από τον ΟΛΚ.

Από εκείνη τη μέρα άρχισε να αναπτύσσεται μια φιλολογία και συγχρόνως και μια παραφιλολογία σε τοπικό επίπεδο, από δημοτικές παρατάξεις, μεμονωμένους αιρετούς άρχοντες, εφημερίδες δημοσιογράφους αλλά και απλούς πολίτες για την καλύτερη αξιοποίηση από πλευράς Δήμου των χρημάτων αυτών.

Τελικά η διοίκηση του Δήμου δια της δημάρχου Δήμητρας Τσανάκα αποφάσισε και ανακοίνωσε ότι τα χρήματα αυτά θα αποτελέσουν την βασική συμβολή για την κατασκευή ενός ακόμη κλειστού γυμναστηρίου το οποίο θα λειτουργήσει αυτή τη φορά στην ανατολική πλευρά της πόλης αφού στην δυτική υπάρχει και λειτουργεί ήδη εδώ και τρεις δεκαετίες περίπου το κλειστό Αθλητικό Κέντρο της Καλαμίτσας. Μάλιστα η δήμαρχος τις τελευταίες μέρες σε δηλώσεις της ή σε διαρροές, τέλος πάντων, από το δημαρχείο, αφήνει να εννοηθεί ότι η νέα αυτή κατασκευή θα είναι με τέτοιο τρόπο φτιαγμένη ώστε να μπορεί να φιλοξενεί όχι μόνον αθλητικές διοργανώσεις αλλά και καλλιτεχνικά γεγονότα.

Με αφορμή λοιπόν όλη αυτή τη συζήτηση θα θέλαμε να ρίξουμε μια ιδέα που θα έπρεπε ήδη από καιρό να απασχολεί τις διοικήσεις του Δήμου.

Στην πόλη μας υπάρχουν καμιά εξηνταριά ίσως και περισσότερες καπναποθήκες που άλλες ανήκουν σε ιδιώτες και άλλες σε τράπεζες.

Δυστυχώς ελάχιστες απ’ αυτές έχουν αξιοποιηθεί και οι περισσότερες ρημάζουν, καταρρέουν και γίνονται μάλιστα πολλές φορές επικίνδυνες.

Πρόσφατο είναι το παράδειγμα στην οδό Δαμιανού στο κέντρο της Καβάλας όταν μέρα μεσημέρι κατέρρευσε μεγάλο τμήμα κεραμοσκεπής παλιάς καπναποθήκης (φωτό).

Σε όλες τις στοιχειωδώς πολιτισμένες χώρες της Ευρώπης αλλά και του κόσμου ολόκληρου, τα παλιά κτήρια αξιοποιούνται με τον καλύτερο τρόπο και για διάφορες χρήσεις. Από μαγαζιά, οικίες και γραφεία μέχρι πολιτιστικά και εμπορικά κέντρα αλλά και αθλητικούς και καλλιτεχνικούς χώρους.

Στην Καβάλα έχουμε ελάχιστα παραδείγματα τα οποία όμως είναι αρκετά χαρακτηριστικά για το πώς μπορεί να αξιοποιηθεί ένα παλιό κτήριο και να διατηρηθεί και η όμορφη εικόνα της πόλης. Είναι το Εμπορικό Κέντρο στην γωνία των οδών Μεγάλου Αλεξάνδρου και Αβέρωφ, το κατάστημα ZARA στην οδό Αβέρωφ και φυσικά η καπναποθήκη του Δήμου στην πλατεία Καπνεργάτη.

Η διοίκηση Τσανάκα έκανε μια προσπάθεια να αγοράσει ο Δήμος Καβάλας και την παλιά καπναποθήκη που είναι γνωστή ως «Παλιό Ωδείο» στην οδό Εθνάρχου Μακαρίου. Είναι μια θετική ενέργεια αν και κάπου έχει «κολλήσει» η υπόθεση όπως μαθαίνουμε.

Στις φωτογραφίες που παραθέτουμε φαίνεται με ποιόν τρόπο στην Βενετία ένα παλιό κτήριο αξιοποιήθηκε και έγινε ένα πολύ ωραίο κλειστό γυμναστήριο. Τέτοια παραδείγματα υπάρχουν σε όλη την Ευρώπη και μάλιστα σε κτήρια πολύ παλαιότερης κατασκευής από των δικών μας καπναποθηκών.

Ας εξετάσουμε λοιπόν και αυτήν την προοπτική και ας προλάβουμε τις καπναποθήκες που καταρρέουν. Στο κάτω – κάτω είναι και η ιστορία της Καβάλας μας.

Ποίηση διεκδικούσα Νόμπελ

Δημοτικό έργο …γκραν γκινιόλ

Λυσσομανάει ο άνεμος μες το βαθύ σκοτάδι

κι οι πύλες λες πως άνοιξαν του ερεβώδους Άδη.

Βρέχει τουλούμια ο Θεός, αστράφτει και βροντάει

κάποιο σκυλί στη γειτονιά αγρίως αλυχτάει

Μια πόρτα κάπου έκλεισε κι έσπασε ένα τζάμι

του τρόμου απλώθηκε παντού το φοβερό πλοκάμι.

Μοιάζει με θρίλερ η βραδιά, με γκραν γκινιόλ ταινία

λες κι οι βρικόλακες θα βγουν στην άλλη τη γωνία

Όλ’ η Καβάλα ξαγρυπνά κρύος ιδρώτας τρέχει

την πλάτη όλη διαπερνά, το σώβρακό μας βρέχει

Πάει να σπάσει η καρδιά από την αγωνία

-ας είναι όνειρο ρε συ αυτή η μαλακία-

Κι όπως τα γόνατα λυγούν και τρέμουν απ’ το φόβο

και να τη βγάλω καθαρός μάλλον χλωμό το «κόβω»

μία κραυγή ακούγεται, τρομακτική Ερινύα

που φτάνει μέχρι το Κογκό και την Αββησινία

Όλοι αναγνωρίζουνε την τρομερή τσιρίδα

που σπάει καθρέφτες, κρύσταλλα, σφίγγει την καρωτίδα

Απ’ τ’ άσπρο κτήριο έρχεται τ’ όμορφο δημαρχείο

σαν τρικυμία νά ‘πιασε κάποιον εν τω κρανίω.

Τρέχουμε και μπουκάρουμε μέσα στο κτήριο όλοι

να δούμε τι συνέβηκε και σφίχτηκαν οι κώλοι

απ’ την κραυγή την άγρια και εν πολλοίς φρικώδη

που τα κορμιά μας τύλιξε σαν γίγαντας – χταπόδι

Μέσα σε σύννεφα καπνού πολύ βαριού τσιγάρου

και τρία πιάτα αδειανά σκορδαλιομπακαλιάρου

τη δήμαρχο διακρίνουμε κάτασπρη απ’ τον τρόμο

να δείχνει στο γραφείο της έναν ογκώδη τόμο.

-«Τι έπαθες;» ρωτήσαμε «κι έτσι πολύ φωνάζεις

σαν να σε σφάζουνε θαρρείς και σαν τρελή κραυγάζεις;»

-«Μήπως σε όρμηξε κανείς να σε κακοποιήσει

και σ’ έπιασε νευρωτική και υστερίας κρίση;»

-«Όχι δεν μ’ όρμηξε κανείς να με κακοποιήσει

κι ούτε που με κατέλαβε της υστερίας κρίση,

κάτι άλλο πιο τρομακτικό μόλις που μου συνέβη

να μου σαλέψει το μυαλό νομίζω πως κοντεύει»

-«Μόλις που διάβασα παιδιά το έργο που έχω κάνει

δυό χρόνια πού ‘μαι δήμαρχος κι αυτό θα με τρελάνει

Τόσα πολλά που έφτιαξα τρόμαξα που τα είδα

κι έτσι μου βγήκε αυθόρμητα η τρομερή τσιρίδα»

Έφυγα γρήγορ’ από κει στο σπίτι να γυρίσω

να δώσω τόπο στην οργή μη κάποιον σιχτιρίσω.

Κι όπως εβάδιζα γοργά εις το βαθύ σκοτάδι

μες σε λακούβα έπεσα σημάδεψα αλφάδι

Γέμισα λάσπες, χώματα χτύπησα στο κεφάλι

έργο του Δήμου ήτανε, της ΔΕΥΑΚ το χάλι

και μια κραυγή τρομακτική αυθόρμητα μου βγαίνει

«δες την πραγματικότητα Τσανάκα ευλογημένη».

Νέος Αξιώτης στις προθήκες των βιβλιοπωλείων

Λίγους μήνες μετά την κυκλοφορία του βιβλίου του «Με χίλιους τρόμους γενναίος» από τις εκδόσεις «Κίχλη», ο συμπολίτης μας συγγραφέας Διαμαντής Αξιώτης απολαμβάνει τη χαρά να βλέπει εδώ και λίγες μέρες στις προθήκες των βιβλιοπωλείων όλης της χώρας, ένα ακόμη βιβλίο του.

Πρόκειται για την επανέκδοση (αυτή τη φορά από τις εκδόσεις «Επίκεντρο» της Θεσσαλονίκης) της συλλογής διηγημάτων του (αφηγήματα τα χαρακτηρίζει ο ίδιος) «Το μισό των Κενταύρων» που είχε κυκλοφορήσει σε πρώτη έκδοση το 1990 από τις εκδόσεις «Παρατηρητής» επίσης της Θεσσαλονίκης.

Η καινούρια αυτή έκδοση, της πρώτης ουσιαστικά εμφάνισης του Αξιώτη πριν 26 χρόνια στο στίβο της πεζογραφίας αφού στο μεταξύ είχε προηγηθεί η σκληρή του «προπόνηση» στο χώρο της ποίησης, βρίσκει πλέον τον Διαμαντή όχι μόνον ωριμότερο ως συγγραφέα αλλά και με ένα αρκετά βαρύ σακίδιο συγγραφικής δουλειάς στην πλάτη. Τέσσερα μυθιστορήματα, τρεις συλλογές διηγημάτων, μία ανθολογία και ένα θεατρικό. Δεν είναι και λίγα. Και δεν υπολογίζουμε φυσικά τις προ του 1990 ανθολογίες τοπικών συγγραφέων και ποιητών.

Διατρέχοντας τις σελίδες της καινούριας έκδοσης, ξαναφέρνουμε στη μνήμη μας τα κείμενα του Αξιώτη και διαπιστώνουμε για άλλη μια φορά ότι στην ουσία «Το μισό των Κενταύρων» αποτέλεσε το συναινετικό διαζύγιο του συγγραφέα από την ποίηση της οποίας όμως τον βαθύ έρωτα δεν είχε ακόμη τότε ξεπεράσει. Αργότερα τα κατάφερε και δόθηκε με σφοδρό πάθος στην πεζογραφία η οποία και τον κέρδισε οριστικά.

Στη νέα έκδοση του «Μισού των Κενταύρων» των εκδόσεων «Επίκεντρο» συμπεριλαμβάνονται και έξι κριτικές της συλλογής διηγημάτων του Αξιώτη οι οποίες  γράφτηκαν και δημοσιεύτηκαν σε εφημερίδες και περιοδικά της εποχής αμέσως μετά την πρώτη κυκλοφορία του βιβλίου το 1990.

Τι είναι όμως «Το μισό των Κενταύρων»;. Διαβάζουμε από το οπισθόφυλλο της καινούριας έκδοσης:

Έντεκα αφηγήματα διπλής όψεως, όπου το ένα μισό αντικατοπτρίζει τη σκοτεινή, άγρια πλευρά της ανθρώπινης φύσης που βουλιάζει στη λάσπη του ένστικτου και επιζητεί να αυτοκαταστραφεί στη δίνη του πάθους, ενώ το άλλο μισό διανύει τις φωτισμένες πεδιάδες της λογικής, επιχειρώντας να απλωθεί ως το βάθος του ουρανού.

Τον Κένταυρο επιλέγει ως σύμβολο αυτού του διπλού κόσμου ο συγγραφέας για να υποδηλώσει το έλλογο που συνδέεται ακατάλυτα στο ίδιο σκαρί με το άλογο. Αφήνει, λοιπόν, στον αναγνώστη να ανακαλύψει σ’αυτά τα αφηγήματα ποια μισή φύση κυριαρχεί, ποιος κόσμος κατορθώνει να εκφραστεί και να επιβιώσει σ’ ένα παιχνίδι όπου τίποτα δεν είναι μονοσήμαντο και τίποτα δεν έχει μόνο μία όψη.

Ο Διαμαντής Αξιώτης εκφράζεται για τον διπλό του κόσμο με λέξεις σμιλεμένες ενός ανθρώπου που περιπλανήθηκε σε στέρνες μιας πλούσιας, αλλά ωστόσο ανέγγιχτης παράδοσης, για να χαθεί στη συνέχεια με ταχύτητα σε φωτισμένες σύγχρονες λεωφόρους, από όπου ακροάστηκε και μας μεταφέρει τον παλμό της εποχής μας.

ΜΙΚΡΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Ο Διαμαντής Αξιώτης γεννήθηκε στην Καβάλα, όπου και ζει. Έχει εκδώσει ποιητικές συλλογές, συλλογές διηγημάτω

ν, ανθολογίες ποίησης και διηγήματος, τέσσερα μυθιστορήματα. Υπεύθυνος, επί σειρά ετών, ραδιοφωνικών εκπομπών και έκδοσης λογοτεχνικών περιοδικών. Κείμενό του συμπεριλαμβάνεται στη διδακτέα ύλη των κειμένων Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στα αναγνωστικά της Β’ Γυμνασίου. Είναι μέλος της Εταιρίας Συγγραφέων.

Ποίηση διεκδικούσα Νόμπελ

Καθώς καθόμουνα προχθές ρεμβάζων αναιτίως

αχόν και κρότον φοβερόν ακούω αιφνιδίως.

Τρόμος κατέλαβεν ευθύς την άδολην ψυχήν μου

επηρεάζοντας δεινώς πάσαν του νου πτυχήν μου

Ψάχνων να βρω ο δυστυχής το αίτιον του τρόμου

ένιωσα σαν να βρέθηκα σε πίστα ιπποδρόμου

όπου τ’ αλόγατα χυμούν και ροβολούν αγρίως

με φοβερόν χλιμιντρισμόν ορμούν αρειμανίως

Και η αίσθησίς μου τελικώς δεν ήτο λανθασμένη

σαν παστουρμάς που βγάλανε άσχετοι το τσιμένι

Κι έτσι στο βάθος φάνηκε άτι λευκόν ωραίον

καλπάζοντας να έρχεται ως πεινασμένος λέων.

Και τότε διαπίστωσα με δέος είν’ αλήθεια

-όπως μικρό με τάιζε η μάνα μου ρεβύθια-

ότι γυναίκα φοβερή ήτο ο αναβάτης

σαν τον Ιβάν τον τρομερό έμοιαζε στρατηλάτης

Τις υποθέσεις άρχισα με το μυαλό να κάνω

ποια αμαζόνα άραγε κάνει τον ινδιάνο

και με τις μπάντες έρχεται μ’ άλογο που σπινιάρει

κι όλοι να φύγουν τρέχουνε τρέμοντες σαν το ψάρι.

Μην είν’ η Κορίνα η Πρασσά πάνω στο άσπρο άτι

που αμαζόνα ντύθηκε μη και την πιάσει μάτι;

και μες τη φούρια έρχεται για να μας αναγγείλει

πανηγυράκια κανα δυό, με υψηλό κονδύλι;

Μήπως στο άσπρο άλογο είναι η Δρακονάκη;

Ή μήπως είναι η Μαριώ και κόρη Φραντζεσκάκη;

Λες να ‘ναι η δήμαρχος αυτή η Δήμητρα Τσανάκα

που καβαλάει τ’ άλογο; Θα ‘χει μεγάλη πλάκα

Δεν είν’ η Κορίνα η Πρασσά μήτε η Δρακονάκη

Μηδέ η δήμαρχος παιδιά μήτε η Φραντζεσκάκη

Διότι ετούτον τον καιρόν που ανθίζ’ η αλαζονεία

μία μονάχα καβαλάει, τη λένε Αναστασία

Δεν καβαλάει άλογο και ούτε καν μουλάρι

μα σε καλάμι έδεσε κάποιο παλιό σαμάρι

και μες τη πιάτσα τριγυρνά με κομπασμό μεγάλο

κι όλο τα ίδια τσαμπουνάει, μοιάζει με παπαγάλο:

«Απ’ την Καρβάλη έρχομαι με λόγο τσεκουράτο

και δεν αφήνω τίποτε ΕΓΩ να πέσει κάτω

ΕΓΩ τα πήρα τα λεφτά από το Ηλιάδη

μόνο ΕΓΩ ενήργησα χωρίς κανά ψεγάδι»

«Όλοι οι προηγούμενοι κι αυτοί που μ’ επικρίνουν

δεν κάναν τίποτα ποτέ και τα’ απ’ αυτά τους ξύνουν

Μόνον ΕΓΩ κατάφερα τα χρήματα να πάρω

με τρόπο που θα ταίριαζε σε έμπειρο κουρσάρο»

«Γι’ αυτό λοιπόν δοξάστε με, γράψτε για με τραγούδια

και στείλτε στο γραφείο μου πολύχρωμα λουλούδια

Είμαι ΕΓΩ μοναδική, μπροστά μου όλοι οι άλλοι

Είναι μυρμήγκια θλιβερά κι ΕΓΩ μόνον ΜΕΓΑΛΗ».

Λέω λοιπόν τελειώνοντας σαν ποιητής του κώλου

πως και ο ίδιος ο Χριστός εκάθησε επί πώλου

για να μας δείξει και να πει σε όλη την οικουμένη

πως μόνο οι απλοί κι οι ταπεινοί είναι ευλογημένοι