Το δημοτικό συμβούλιο δεν πρέπει να γίνει υποχείριο στις επιδιώξεις κανενός

Η διαρκής, ανεξήγητη και μέχρι παρεξηγήσεως επιμονή ορισμένων κύκλων για την εκλογή συγκεκριμένου κληρικού στη θέση του κοιμηθέντος προ μηνός μακαριστού Προκοπίου, μας έβαζε σε διάφορες σκέψεις όλο αυτό το διάστημα και προκαλούσε ποικίλες συζητήσεις τόσο στα δημοσιογραφικά γραφεία όσο και ευρύτερα στην τοπική κοινωνία.

Είναι βέβαιο ότι η φούρια, η λαχτάρα, η πρεμούρα αυτών των κύκλων να πετύχουν το σκοπό τους, ουσιαστικά «έκαψε το χαρτί» τους και αντί να βοηθήσει μάλλον έβλαψε τον άξιο, όπως ισχυρίζονται όσοι τον γνωρίζουν, υποψήφιο για την θέση του μητροπολίτη Φιλίππων Νεαπόλεως και Θάσου, κληρικό. Οι βιαστικές αυτές κινήσεις θύμισαν Βαγγέλη Βενιζέλο και Ζάππειο τη βραδιά των εθνικών εκλογών του 2007. Όπου η βιασύνη του να κάνει στην μπάντα τον ηττημένο για δεύτερη συνεχή φορά τότε Γιωργάκη Παπανδρέου, τού στέρησε μια για πάντα την προοπτική και το ενδεχόμενο να γίνει κάποτε πρωθυπουργός της χώρας.

Ο υποψήφιος για τη μητρόπολη Φιλίππων Νεαπόλεως και Θάσου κληρικός που προαναφέραμε, έκανε βέβαια μια σχετική δήλωση στην αρχή και μίλησε για «πρόωρες συζητήσεις» αλλά ήταν τόσο χλιαρή που κανείς δεν την πήρε στα σοβαρά. Και φυσικά παρά το γεγονός ότι τα δημοσιεύματα περί του ονόματός του συνεχίστηκαν και φούντωσαν ο ίδιος επέλεξε να μην επανέλθει με νέα και πλέον κατηγορηματική δήλωσή του ώστε να πάψουν μια και καλή οι συζητήσεις που στην ουσία υπονόμευαν τελικά και τον ίδιο αλλά και την υποψηφιότητά του.

Η αποκάλυψη του ταμείου που άφησε πίσω του ο μακαριστός Προκόπιος στη μητρόπολη και που όπως λένε οι γνωρίζοντες ξεπερνάει τα 10 εκατομμύρια ευρώ, δίνει πλέον άλλη διάσταση στην υπόθεση. Τα πράγματα γίνονται πολύ σοβαρά. Τόσο σοβαρά που οι πράξεις και οι ενέργειες εκείνων που ασχολούνται με το συγκεκριμένο θέμα δεν μπορούν να κρίνονται απλώς επιπόλαια και σε επίπεδο καφενείου. Είναι, βλέπετε, πολλά τα λεφτά…

Συνεπώς και πέρα από μια σειρά άλλους λόγους που το δημοτικό συμβούλιο δεν θα έπρεπε σε καμιά περίπτωση να ασχοληθεί μ’ αυτό το θέμα, τώρα προκύπτει και ένας ακόμη πολύ σοβαρότερος λόγος που θα πρέπει να αποτρέψει τη διοίκηση του Δήμου να προτείνει ένα ψήφισμα υποστήριξης ενός συγκεκριμένου προσώπου. Δεν έχει κανένα λόγο να το κάνει και φυσικά καμιά απολύτως αρμοδιότητα.

Αυτή είναι μια δουλειά της εκκλησίας, είναι ένα εσωτερικό θέμα δικό της και θα το λύσει εκείνη με τις διαδικασίες και τους κανόνες που έχει. Διότι αν εκλεγεί άλλος από τον υποψήφιο που θα στηρίξει με το ψήφισμά του το δημοτικό συμβούλιο, τι θα πούμε μετά για το νέο μητροπολίτη, «ανάξιος»;

Για φανταστείτε δηλαδή την εκκλησία της Ελλάδος να βρίσκεται σε διαδικασία εκλογής αρχιεπισκόπου και η βουλή των Ελλήνων να εκδίδει ψήφισμα υπέρ του ενός ή του άλλου υποψηφίου. Γελοία πράγματα ακόμη και να τα σκέφτεται κανείς. Γελοία και μάλιστα με έντονη μυρωδιά επαρχιωτισμού.

Το δημοτικό συμβούλιο Καβάλας έχει πολύ σοβαρά θέματα να συζητήσει. Δεν πρέπει γίνει υποχείριο στις επιδιώξεις κανενός. Πόσο περισσότερο μάλιστα όταν το νέο μητροπολίτη περιμένει στη μητρόπολη και ένα ταμείο που θα το ζήλευε ακόμη και μια τράπεζα.

Επιτέλους μια αριστοφανική κωμωδία με ποιότητα

Τα πολλά τελευταία χρόνια είχαμε χορτάσει μέχρι σκασμού και εμετού, να παρακολουθούμε στο αρχαίο θέατρο των Φιλίππων παραστάσεις κωμωδιών του Αριστοφάνη τύπου Δελφιναρίου και Σεφερλή, από διάφορα θεατρικά σχήματα, κρατικά και μη, με τηλεοπτικούς αστέρες αλλά και τηλεοπτική αισθητική.

Παραστάσεις δηλαδή επιθεωρησιακού στυλ, κακόγουστες παραγωγές, με φθηνές επικαιροποιημένες μεταφράσεις, άθλια υπονοούμενα και χυδαίες ερμηνείες.

Η φετινή παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου αλλάζει το τοπίο και βάζει πλέον τον πήχη πολύ ψηλά. Φυσικά πρόκειται για μια ακριβή παραγωγή 400.000 € που δύσκολα μπορεί να γίνει από ιδιώτη του χώρου αλλά όπως αποδεικνύεται τα ωραία πράγματα στοιχίζουν τελικά και ακριβά.

Όλα ξεκίνησαν από την πρόταση του Εθνικού Θεάτρου στο Νίκο Κυπουργό τον Σεπτέμβριο του 2016, να συνθέσει ένα μουσικό έργο πάνω στον Αριστοφάνη. Εκείνος θεώρησε πως το πιο πρόσφορο έργο γι’ αυτή την περίσταση είναι η Ειρήνη κι έτσι ξεκίνησε όλη αυτή η ιστορία της οποίας το αποτέλεσμα παρακολουθήσαμε με εξαιρετικό ενδιαφέρον αλλά και βαθειά ικανοποίηση το βράδυ του Σαββάτου στο αρχαίο θέατρο των Φιλίππων.

Ο Κυπουργός συνεργάστηκε με έναν νέο, ταλαντούχο και ευρηματικό συγγραφέα, τον Δημοσθένη Παπαμάρκο ο οποίος μας χάρισε μια σύγχρονη αλλά όχι ευτελώς επικαιροποιημένη μετάφραση – προσέγγιση – λιμπρέτο του έργου του Αριστοφάνη πάνω στο οποίο ο Κυπουργός σκάρωσε απολαυστικά μουσικά μέρη.

Με τη συμμετοχή μάλιστα δύο εκ των καλυτέρων λυρικών τραγουδιστών μας, του Τάση Χριστογιαννόπουλου (απολαυστικός και ως ηθοποιός) και της Ειρήνης Καραγιάννη αλλά και των μεθοδικά επιλεγμένων (εξαιρετικών φωνητικών ταλέντων) μελών του χορού, η παράσταση απογειώθηκε, έφτασε γρήγορα στο κοινό και έτσι ευφράνθηκε η ψυχή μας και πλουτίστηκε το μυαλό μας.

Ο Τζίμης Πανούσης μεγαλούργησε χωρίς σε καμιά περίπτωση να διεκδικήσει αλαζονικά την φήμη του. Ούτως ή άλλως και μόνο η φιγούρα του προκαλεί την ευθυμία πόσο μάλλον όταν του παραδίδεται ο ρόλος του Τρυγαίου με προίκα ένα εξαιρετικό λιμπρέτο. Πραγματικά μεγαλούργησε αλωνίζοντας την ορχήστρα του αρχαίου θεάτρου χωρίς -ούτε προς στιγμήν- να προσπαθήσει να «καπελώσει» τους συναδέλφους του.

Τέλος, καθοριστικό ρόλο στην ολοκλήρωση της μοναδικής αυτής παράστασης, που διεκδικεί με ασφάλεια τον τίτλο της καλύτερης παράστασης αριστοφανικής κωμωδίας που είδαμε τα τελευταία δέκα τουλάχιστον χρόνια στους Φιλίππους, έπαιξε η νέα τεχνολογία εικονικής σκηνογραφίας (3D Projection Mapping) που έδωσε μια εικόνα από το μέλλον στο αρχαίο θέατρο, σεβόμενη ωστόσο και το χώρο αλλά και το έργο του Αριστοφάνη. Ήταν μια εικαστική απόλαυση που πρόσφερε πολλούς πόντους στην ομολογουμένως εξαιρετική και απολαυστική παράσταση του Εθνικού Θεάτρου.

Το κοινό γέλασε πολύ, χειροκρότησε πολλές φορές κατά τη διάρκεια της παράστασης και χάρισε στο τέλος, το θερμό και παρατεταμένο χειροκρότημά του σε όλους τους συντελεστές της.

Πολύ καλοί και οι πέντε μουσικοί υπό τη διεύθυνση του Νίκου Λαάρη. Στα πλήκτρα μάλιστα ήταν ο Θοδωρής Κοτεπάνος, από τους καλύτερους Έλληνες πιανίστες και βοηθός του Κυπουργού στην ενοσρχήστρωση της μουσικής για τη συγκεκριμένη παράσταση.

Η Καβάλα και το Φεστιβάλ Φιλίππων είναι από τους τυχερούς στην προκειμένη περίπτωση διότι η φετινή καλοκαιρινή παραγωγή της Ειρήνης του Εθνικού Θεάτρου θα παρουσιαστεί σε οκτώ χώρους όλους κι όλους. Στην Επίδαυρο, στους Φιλίππους, στη Θεσσαλονίκη, στη Λάρισα, στην Πάτρα και σε τρία θέατρα της Αττικής.

Ταξίδι στο Σταυρό του Νότου»: Βουλευτιλίκι συν σκηνοθεσία ίσον αφόρητη πλήξη

Ο Θέμης Μουμουλίδης είναι από τον Σεπτέμβριο του 2015 βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και συγχρόνως μέλος σε δύο διαρκείς επιτροπές της Βουλής των Ελλήνων. Στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων και στην Επιτροπή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων.

Ωστόσο βρίσκει, φαίνεται, το χρόνο –δεν ξέρω πώς- να ασχοληθεί και με το …«κοσμικό» του επάγγελμα που είναι πρωτίστως σκηνοθέτης και εσχάτως και συγγραφέας. Σκέφτομαι τους άλλους βουλευτές. Έχουν άραγε την πολυτέλεια να ασχοληθούν εκτός των υποχρεώσεών τους στο Κοινοβούλιο και με τις δουλειές που έκαναν πριν εκλεγούν; Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος, ας πούμε ή ο Γιώργος Παπαφιλίππου μπορούν παράλληλα με το βουλευτιλίκι να ασκήσουν και δικηγορία, με το ρυθμό μάλιστα που γράφει και σκηνοθετεί ο Θέμης Μουμουλίδης; Ασφαλώς όχι. Εκείνος όμως τα καταφέρνει. Τα καταφέρνει;

Ο Θέμης Μουμουλίδης υπηρετεί ευδοκίμως το θέατρο εδώ και πολλά χρόνια. Είναι ένας ευρηματικός σκηνοθέτης και στην υπερτριαντάχρονη καλλιτεχνική του διαδρομή χάρισε στο ελληνικό κοινό πολλές καλές παραστάσεις μερικές από τις οποίες είναι και αξιομνημόνευτες.

Φαίνεται όμως ότι η ενασχόλησή του με την ενεργό πολιτική δεν του αφαίρεσε μόνον τον πολύτιμο δημιουργικό χρόνο αλλά κυρίως του αποστέρησε τους χυμούς της φαντασίας που είναι το άλφα και το ωμέγα στη σκηνοθεσία.

Έτσι καταφεύγει πλέον στην τυποποίηση και τις ευκολίες, παρουσιάζοντας αφόρητες κοινοτοπίες, προβλέψιμες και πληκτικές σκηνοθεσίες, παλαιοκαιρισμένες ιδέες, με αποτέλεσμα να ακυρώνει ως ένα βαθμό την προηγούμενη αξιοσημείωτη δουλειά του.

Το «Ταξίδι στο Σταυρό του Νότου» που είδαμε σε δύο παραστάσεις την Παρασκευή και το Σάββατο στο αρχαίο θέατρο των Φιλίππων στο πλαίσιο του 60^ου ομώνυμου φεστιβάλ, ήταν μια χαρακτηριστική περίπτωση όλων αυτών που προαναφέραμε.

Πρώτα απ’ όλα τα ποιήματα του Νίκου Καββαδία, από μόνα τους, είναι ήδη τόσο πολύ δυνατά που δεν χρειάζονται προσθήκες και φτιασίδια. Πόσο μάλλον που έγιναν ευρύτερα γνωστά με τις εκπληκτικές μουσικές του Θάνου Μικρούτσικου, που τους πρόσφερε το κλίμα και την ατμόσφαιρα να αναδειχθούν ακόμη περισσότερο και γράφτηκαν πλέον ανεξίτηλα στο συλλογικό υποσυνείδητο των Ελλήνων.

Άρα είναι τόσο παράταιρα χυδαίο να προσπαθείς να εκμαιεύσεις το συναίσθημα του θεατή με λαϊκίστικα σκηνοθετικά κολπάκια που δεν αρμόζει ούτε στο πρόσωπο και την προσωπικότητα του Μουμουλίδη ούτε στην μέχρι τώρα καλλιτεχνική του διαδρομή.

Κείμενα που έγραψε ο ίδιος ο Μουμουλίδης με τη βοήθεια των Βίκης και Μαρούσκας Παναγιωτοπούλου και Παναγιώτας Πανταζή και αναφέρονταν στη ζωή των ναυτικών, στα ταξίδια τους, στις περιπέτειές τους με κοινές γυναίκες στα λιμάνια που έπιαναν και τα αφροδίσια νοσήματα που κολλούσαν απ’ αυτές, για τις συζύγους που άφηναν πίσω, για την αλμύρα της ζωής και της ψυχής τους κ.ο.κ.

Και αποδείχθηκε τελικά ότι οι μόνες καλές στιγμές της παράστασης ήταν η ερμηνεία των τραγουδιών με μια εκπληκτική ορχήστρα πέντε εξαιρετικών, μοναδικών στο είδος τους, μουσικών.

Ακόμη και οι τραγουδιστές –με εξαίρεση τον διαχρονικά αισθαντικό Κώστα Θωμαΐδη- είχαν μικρά προβλήματα. Η Ρίτα Αντωνοπούλου, τουλάχιστον στην παράσταση του Σαββάτου που παρακολουθήσαμε, είχε πρόβλημα στις υψηλές ενώ ήταν τελείως έξω από το κλίμα των στοιχειωδών χορευτικών που την υποχρέωσαν να κάνει.

Η δε Μαριάννα Πολυχρονίδη αποδείχτηκε πολύ αδύναμη για τα εκρηκτικής δύναμης τραγούδια που κλήθηκε να ερμηνεύσει.

Όσο για τη σκηνοθεσία; Επιεικώς …ερασιτεχνική. Στερεότυπα κλισέ, πληκτικά σχήματα, αφόρητες κοινοτοπίες. Τίποτα το καινούριο, το φρέσκο, το ανατρεπτικό, το επαναστατικό. Παλιοκαιρίσια, χιλιοπαιγμένα πράγματα.

Παράδειγμα: Ερμηνεύεται το τραγούδι «Θεσσαλονίκη» και στο στίχο «Κάτω από φώτα κόκκινα κοιμάται η Σαλονίκη» κοκκινίζει όλη η σκηνή ενώ εμφανίζεται στα δύο video wall  μια φωτογραφία από την παραλία της Θεσσαλονίκης σε κόκκινο φόντο!!! Φοβερή σκηνοθετική έμπνευση!!!

Μιλάει το κείμενο για φουρτούνες και αγριεμένες θάλασσες και ακούγεται ο σχετικός ήχος των κυμάτων ενώ στις οθόνες βλέπουμε φουρτουνιασμένες θάλασσες Αν αυτό ήταν νεωτερίστικο στις αρχές της δεκαετίας του ’80 που ξεκινούσε την καριέρα του ο Μουμουλίδης, σήμερα μυρίζει μούχλα και χωματίλα.

Όλη λοιπόν η σκηνοθετική γραμμή κινήθηκε σ’ αυτό το μοτίβο.

Έτσι αποδείχθηκε μάταιη η αξιοπρεπής προσπάθεια των ηθοποιών και κυρίως του Στέλιου Μάινα, να βγάλουν συναίσθημα και χυμούς από μια στυμμένη λεμονόκουπα.

Το θέμα όμως δεν είναι απλώς η επιφάνεια ή τέλος πάντων η προσωπική μας εκτίμηση για το έργο και την παράσταση.

Το βαθύτερο και ουσιαστικότερο πρόβλημα είναι ότι με τέτοιες παραγωγές ο θεατής εθίζεται στα εύκολα, εύπεπτα και ως ένα βαθμό ευτελή. Αυτά που του χαϊδεύουν τα αυτιά και τον κολακεύουν. Γι’ αυτό και δίνει πλούσιο και παρατεταμένο το χειροκρότημά του. Και αν οι καλλιτέχνες, οι σκηνοθέτες, οι συγγραφείς, οι προερχόμενοι μάλιστα απ’ αυτόν που παραδοσιακά αποκαλούμε «προοδευτικό πολιτικά χώρο», δεν τολμήσουν το νέο και το ανατρεπτικό τότε ποιος θα το κάνει;

Ποιος θα προτείνει το νέο θέατρο. Το θέατρο του 21^ου αιώνα που κινείται σε άλλα επίπεδα. Αν ρίξουμε μια ματιά στο ευρωπαϊκό θέατρο θα καταλάβουμε που πάει πλέον ο νέος δρόμος σ’ αυτή την τέχνη. Στην Ελλάδα δυστυχώς λίγοι το τολμούν, κυρίως νέα παιδιά, ενώ η μεγάλη πλειοψηφία των παλιότερων και «καταξιωμένων» σκηνοθετών δεν ρισκάρουν και βαδίζουν στη σιγουριά του εύκολου και ασφαλούς δρόμου της τυποποίησης και της κοινοτοπίας.

Τέλος μια παρατήρηση από το πρόγραμμα. Στις χορογραφίες η Σεσίλ Μικρούτσικου, βοηθός σκηνοθέτης ο Σήφης Μάινας, στην οργάνωση παραγωγής ο Σταμάτης Μουμουλίδης. Κι εδώ οικογενειοκρατία ρε παιδιά;

Φυσικά από τις δύο παραστάσεις στο αρχαίο θέατρο των Φιλίππων απουσίαζε το βασικότερο πρόσωπο: ο Θάνος Μικρούτσικος. Η παρουσία του και η συμμετοχή του στην παράσταση θα άλλαζε άραγε την γενικότερη εκτίμησή μας; Άγνωστο…

Μια βραδιά με τη Μανίνα

Κατά γενική ομολογία ήταν μια πολύ όμορφη βραδιά. Ουσιαστική και πλούσια σε περιεχόμενο και συναισθήματα. Μαζί με τον Θανάση Τσιρταβή παρουσιάσαμε το καινούριο βιβλίο της Μανίνας Ζουμπουλάκη, το «Κάτι μου κρύβεις» των εκδόσεων ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, μπροστά σε ένα πολύ φιλικό κοινό, μια μεγάλη παρέα παλιών και νεότερων Καβαλιωτών όπου η διάθεση ήταν χαλαρή, και η συζήτηση που ακολούθησε πολύ ενδιαφέρουσα.
Το απόλαυσαν όλοι, η Μανίνα κι εμείς με το Θανάση το χαρήκαμε, οι περισσότεροι προμηθεύτηκαν το βιβλίο και περίμεναν υπομονετικά για μια αφιέρωση από τη συγγραφέα.
Άψογη η οργάνωση από το βιβλιοπωλείο Μερτζιανίδη ενώ στο τέλος σχηματίστηκαν μικρές και μεγαλύτερες παρέες που κατηφόρισαν προς τις ταβέρνες και τα μπαράκια της Θεοδώρου Πουλίδου γιατί η δροσερή Καβαλιώτικη βραδιά επέβαλε την παράτασή της μέχρι τα μεσάνυχτα και βάλε.
Να είσαι καλά Μανίνα μας, δημιουργική, όχι μόνον να μας ταξιδεύεις με τα βιβλία σου αλλά να μας δίνεις τις αφορμές και για άλλες τέτοιες γλυκιές, όμορφες κι αγαπησιάρικες βραδιές. (Οι φωτογραφίες είναι της καλής μας φίλης Magda Schmid)

Η μαύρη επέτειος της 21ης Απριλίου 1967

Μισός αιώνας. Πενήντα χρόνια πέρασαν από την μοιραία Παρασκευή του Απριλίου του 1967 που η «κουτσή», προβληματική και ασθμαίνουσα την εποχή εκείνη δημοκρατία μας έπεσε θύμα λίγων επίορκων αξιωματικών που την κατέλυσαν και επέβαλαν ένα στυγνό δικτατορικό καθεστώς που αφού έστειλε στις φυλακές και στις εξορίες χιλιάδες Έλληνες, αφού βασάνισε άγρια και σκότωσε πολλούς ακόμη, οδήγησε, καθώς κατέρρεε, με προδοτικό τρόπο τα στρατεύματα του Αττίλα στην μαρτυρική Κύπρο η οποία ζει από τότε διχοτομημένη με δεκάδες χιλιάδες ελληνοκύπριους να βιώνουν σαράντα και πλέον χρόνια την προσφυγιά και να έχουν χάσει σπίτια, κτήματα και περιουσίες.

Όλα ξεκίνησαν το 1965 όταν το παλάτι έχωσε τη μύτη του (πάντα την έχωνε στην Ελλάδα) στις πολιτικές εξελίξεις, προσπαθώντας να επιβάλει στον πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου, τον υπουργό Άμυνας της αρεσκείας του Πέτρο Γαρουφαλιά. Ο Παπανδρέου αρνήθηκε να δεχτεί και παραιτήθηκε κι έτσι ξεκίνησε μια ανώμαλη πολιτική περίοδος με τις περιβόητες κυβερνήσεις των αποστατών, βουλευτών δηλαδή της Ενώσεως Κέντρου που είχε τότε την πλειοψηφία, οι οποίοι αποχωρούσαν από το κόμμα (προφανώς με ελκυστικά ανταλλάγματα) και προσχωρούσαν σε πολιτικούς σχηματισμούς που όριζε το παλάτι και συγκροτούνταν κυβερνήσεις που γρήγορα κατέρρεαν ενώ φούντωναν και οι λαϊκές διαμαρτυρίες και οι κοινωνικοί αγώνες.

Εκμεταλλευόμενοι το ανώμαλο αυτό κλίμα και παρά το γεγονός ότι είχαν στο μεταξύ προκηρυχθεί εκλογές για το τέλος Μαΐου του 1967, μερικοί χαμηλόβαθμοι αξιωματικοί συνωμότησαν και αφενός με τη δύναμη των όπλων αφετέρου δε και με την ανύπαρκτη αντίδραση κομμάτων, πολιτικών αλλά και του απλού λαού, κατάφεραν την 21^η Απριλίου του 1967 να αρπάξουν την εξουσία και να επιβάλουν μια στρατιωτικοφασιστική δικτατορία που ταλάνισε τον τόπο για εφτά χρόνια και οδήγησε στα τραγικά αποτελέσματα που προαναφέραμε.

Το περίεργο είναι ότι ενώ όλοι, πολιτικό προσωπικό, κόμματα, οργανώσεις, φορείς, εφημερίδες και μεμονωμένοι πολίτες συζητούσαν ένα τέτοιο ενδεχόμενο, τελικά πιάστηκαν όλοι στον ύπνο και οι συνωμότες κατάφεραν μέσα σε λίγες μέρες να επικρατήσουν αναίμακτα και να κυβερνήσουν για εφτά χρόνια.

Είναι χαρακτηριστικά τα δημοσιεύματα όλων των εφημερίδων το διάστημα πριν την επιβολή της δικτατορίας.

Η «Πρωϊνή» κυκλοφόρησε κανονικά εκείνη τη μέρα διότι στην επαρχία άργησαν λίγες ώρες να εκδηλωθούν οι συνέπειες του πραξικοπήματος.

Παραθέτουμε επίσης φωτογραφίες από την έκδοση της «Πρωϊνής» εκείνης της μέρας. Χαρακτηριστικός είναι ο τίτλος της ταινίας που πρόβαλε ο κινηματογράφος «Ολύμπια»: «Η νύχτα των στρατηγών»!!!

Σήμερα, πενήντα χρόνια μετά, η νέα γενιά μοιάζει να μην αντιλαμβάνεται τον ζόφο που έφερε η Χούντα των Συνταγματαρχών και το πισωγύρισμα της χώρας.

Δυστυχώς η ιδεολογία του φασισμού αναζωπυρώθηκε –τα αίτια είναι βαθιά- και βρίσκει πλέον απήχηση σε ευρύτατα τμήματα της Ελληνικής κοινωνίας και κυρίως στους νέους. Το αύριο μοιάζει να είναι άκυρο όπως χαρακτηριστικά αναφέρει στον τίτλο του καινούριου του μυθιστορήματος και ο συμπολίτης μας συγγραφέας Κοσμάς Χαρπαντίδης.

Μια κακή νοοτροπία που τείνει να γίνει συνήθεια

Ο συμπολίτης μας κ. Νίκος Ξανθόπουλος είναι δημοτικός σύμβουλος, εκλεγμένος με το ψηφοδέλτιο της κ. Τσανάκα. Εδώ και πάνω από ένα χρόνο είναι πρόεδρος της ΔΕΥΑΚ (Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης Αποχέτευσης Καβάλας), θέση στην οποία τον τοποθέτησε με απόφασή της η δήμαρχος Καβάλας, όπως άλλωστε γίνεται πάντα με τις θέσεις διοίκησης στους δήμους όλης της χώρας όπου οι ίδιοι οι δήμαρχοι διορίζουν συνεργάτες τους οι οποίοι είναι άνθρωποι της απολύτου εμπιστοσύνης τους

Πριν από λίγες μέρες, η «Πρωϊνή», στη στήλη «Μικρά Πρωϊνα», δημοσίευσε φωτογραφία μικρού επιβατικού αυτοκινήτου της ΔΕΥΑΚ σταθμευμένου παράνομα (μισό στο δρόμο και μισό στο πεζοδρόμιο) επί της οδού Δαγκλή, αντίθετα μάλιστα στο ρεύμα κυκλοφορίας του δρόμου, το απόγευμα ώρα 6 της Παρασκευής 3 Μαρτίου 2017.

Στο συγκεκριμένο δημοσίευμα της «Πρωϊνής» ο κ. Νίκος Ξανθόπουλος απάντησε με ανάρτησή του στον λογαριασμό του στο facebook η οποία αναφέρει επί λέξει τα εξής:

«Με αφορμή ερώτημα του έγκριτου λαγωνικού της εφημερίδος Πρωινή, περί κίνησης τού με αριθμού κυκλοφορίας ΚΒΝ 1410 αυτοκινήτου στην οδό Δαγκλή την Παρασκευή, ενημερώνω όλους τους ενδιαφερόμενους ότι τη συγκεκριμένη ημέρα το συγκεκριμένο αυτοκίνητο το είχε ο Πρόεδρος της ΔΕΥΑΚ, επειδή το προσωπικό του αυτοκίνητο ακινητοποιήθηκε λόγω βλάβης στο συνεργείο του κυρίου Κάβουρα στο Χαλκερό. Εάν ο ίδιος ο δημόσιος κατήγορος ή κάποιος άλλος θέλει να διασταυρώσει τα λεγόμενά μου, μπορεί να επικοινωνήσει τηλεφωνικά με το συνεργείο. Χαίρομαι πάντως για το γεγονός ότι προσφέρω τέτοιες απίθανες στιγμές στον εκδότη- δημοσιογράφο, που του δίνουν τη δυνατότητα να ξεφεύγει από τη μιζέρια του. Τον ευχαριστώ επίσης για τη διαφήμιση που μου κάνει και μάλιστα δωρεάν».

Η απάντηση του κ. Ξανθόπουλου αναδεικνύει κατά τη γνώμη μας μια παθογένεια της ελληνικής κοινωνίας, μια επικρατούσα νοοτροπία η οποία τείνει να γίνει έξη, συνήθεια, κάτι το εντελώς φυσιολογικό και αυτονόητο, ότι δηλαδή μπορεί (για να μη πούμε δικαιούται και ίσως καθ’ υπερβολήν επιβάλλεται κιόλας) κάθε κάτοχος θέσης στο δημόσιο (Δήμο) να χρησιμοποιεί εκτός υπηρεσίας και για προσωπικούς ή οικογενειακούς λόγους την δημόσια (δημοτική) περιουσία, στην οποία ο ίδιος έχει πρόσβαση λόγω ακριβώς της θέσης του, χρεώνοντας στο κράτος (εν προκειμένω στο Δήμο), δηλαδή στους πολίτες, τα όποια έξοδα προκύπτουν από την χρήση αυτή.

Και δεν είναι απλώς και μόνον ένα θέμα ουσίας (διότι μπορεί, ας πούμε, ο κ. Ξανθόπουλος να ισχυριστεί ότι έβαλε βενζίνη στο αυτοκίνητο που χρησιμοποίησε πληρώνοντας από την τσέπη του) αλλά κυρίως είναι ένα θέμα ηθικής τάξης όπου οι κατέχοντες μία τέτοια θέση, ιδιαίτερα οι αιρετοί, οι οποίοι δεν πρέπει να ξεχνούν ότι βρίσκονται διαρκώς σε μια γυάλινη σφαίρα και οι πολίτες τους βλέπουν, τους παρατηρούν και «μετράνε» το κάθε τους βήμα, την κάθε τους ενέργεια, την κάθε τους πράξη, οφείλουν να κρατούν τους τύπους μέχρι κεραίας και πολύ περισσότερο να γίνονται οι ίδιοι με τη στάση τους και την συμπεριφορά τους παράδειγμα προς μίμηση τόσο στον μικροχώρο της υπηρεσίας τους όσο και στην ευρύτερη κοινωνική σφαίρα.

Διότι αν ο κ. Ξανθόπουλος και κάθε ένας αιρετός (για να μη προσωποποιήσουμε το φαινόμενο), που τοποθετείται σε μια θέση εξουσίας δεν κατείχε αυτή τη θέση και ήταν στη δουλειά του, στο ιατρείο του αν ήταν γιατρός, στο γιαπί αν ήταν οικοδόμος, στο γραφείο του αν ήταν δικηγόρος ή ασφαλιστής, στην εταιρία του αν ήταν ιδιωτικός υπάλληλος κ.ο.κ. και χαλούσε το αυτοκίνητό του, τι θα έκανε για να πάει σε κάποια προσωπική του δουλειά; Θα έπαιρνε ένα ταξί, θα χρησιμοποιούσε την αστική συγκοινωνία, θα δανειζόταν το αυτοκίνητο ενός φίλου του ή τέλος πάντων θα πήγαινε με τα πόδια.

Γιατί λοιπόν όλοι μας θεωρούμε σχεδόν αυτονόητο και φυσιολογικό ότι όσοι έχουν πρόσβαση στη δημόσια περιουσία μπορούν να την χρησιμοποιούν και για τις προσωπικές τους δουλειές χωρίς καμία απολύτως αναστολή;

Το ότι αυτή η νοοτροπία μάλιστα τείνει να γίνει πλέον φυσιολογική και να μην μας πολυενοχλεί –αυτό είναι το ανησυχητικό- αποδεικνύεται και από τα σχόλια διαδικτυακών φίλων του κ. Ξανθόπουλου οι οποίοι καταθέτουν τις απόψεις τους κάτω από την ανάρτησή του, μειώνοντας ή και εκμηδενίζοντας ως άξιο να επισημανθεί το συγκεκριμένο γεγονός, και στην ουσία προσχωρούν στην άποψη του «επουσιώδους» και του «άνευ σημασίας» θέματος το ότι ο πρόεδρος της ΔΕΥΑΚ χρησιμοποίησε για προσωπικούς του λόγους ένα υπηρεσιακό αυτοκίνητο και μάλιστα το ομολογεί και ο ίδιος χωρίς έστω μια κάποια αναστολή ή πολύ περισσότερο χωρίς μια κάποια υποψία ενοχής και στη συνέχειa μιας κάποιας μεταμέλειας.

Δυστυχώς ο κ. Ξανθόπουλος δεν είναι η μοναδική περίπτωση. Φοβούμαστε μάλιστα ότι ανήκει αν όχι στην πλειοψηφία πάντως σε μεγάλη μερίδα των αιρετών και των ανθρώπων που έχουν πρόσβαση σε οποιοδήποτε είδος δημόσιας ή δημοτικής περιουσίας, και οι οποίοι συμπεριφέρονται μ’ αυτόν τον τρόπο. Και μερίδιο ευθύνης σ’ αυτήν την απαράδεκτη νοοτροπία δεν έχουν μόνον εκείνοι αλλά και όλοι εμείς (η ελληνική κοινωνία στο σύνολό της) που πιθανόν να κάναμε τα ίδια αν ήμασταν στη θέση τους και πάντως επιδεικνύοντας μια μακάρια ανοχή, όντες έτοιμοι να δικαιολογήσουμε τέτοιες συμπεριφορές και να τους δώσουμε πρόθυμα συγχωροχάρτι αφού τελικά …«εικόνα σου είμαι (έγινα;) κοινωνία και σου μοιάζω».

Κοσμά Χαρπαντίδη: «Το άκυρο αύριο». Μυθοπλασία: η μόνη αντικειμενική ανάγνωση της Ιστορίας!

Οι συγγραφείς, οι λογοτέχνες, οι ποιητές, οι διανοούμενοι και γενικότερα οι άνθρωποι της τέχνης και του πολιτισμού, κατηγορούνται συχνά ότι δεν παρεμβαίνουν με μια δημόσια δήλωσή τους, ατομικά ή και συλλογικά, να καταδικάσουν τα αρνητικά φαινόμενα που κυριαρχούν τα τελευταία χρόνια στο δημόσιο βίο.

Δεν τολμούν δηλαδή να αποδοκιμάσουν ανοιχτά, φαινόμενα σαν τον ρατσισμό, την ξενοφοβία, την μισαλλοδοξία και κυρίως την ισχυροποίηση και ευρεία απήχηση που απολαμβάνουν όλο και περισσότερο στην κοινωνία, ακροδεξιές και φασιστικές απόψεις και ιδεολογίες αλλά και οι πολιτικοί φορείς που τις εκφράζουν και τις εκπροσωπούν. Σε όλη την Ευρώπη οι ακροδεξιοί – εθνικιστικοί αυτοί πολιτικοί φορείς ερωτοτροπούν πλέον με την εξουσία (στις ΗΠΑ ήδη την κατέλαβαν) ενώ στην Ελλάδα ένα φιλοναζιστικό κόμμα έχει εδραιωθεί στην τρίτη θέση στο κοινοβούλιο με ανοδικές μάλιστα τάσεις των ποσοστών του όπως δείχνουν όλες οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις.

Οι περισσότεροι λοιπόν από τους…«κατηγορούμενους» ανθρώπους της διανόησης και της τέχνης ισχυρίζονται πως ό,τι έχουν να πουν το λένε -σε κάθε περίπτωση- με το έργο τους, με την τέχνη που διακονούν ή ακόμη και με τη ίδια τη στάση ζωής τους. Και πιθανόν να έχουν δίκαιο. Ωστόσο ο πρώτος που το κάνει τον τελευταίο καιρό τόσο εμφατικά και με τέτοια ορμή στο καινούριο του βιβλίο που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Πόλις», είναι ο συγγραφέας Κοσμάς Χαρπαντίδης.

«Το άκυρο αύριο» τιτλοφορείται το νέο μυθιστόρημα του Καβαλιώτη συγγραφέα, ο οποίος βουτάει χωρίς φόβο και αναστολές στα βαθιά, παγωμένα, σκοτεινά και σε ένα βαθμό ανεξερεύνητα νερά της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, σε έναν χωροχρόνο όπου πολλά διαδραματίστηκαν και ακόμη περισσότερα έμειναν ανομολόγητα μέχρι σήμερα και που ο Χαρπαντίδης τολμά με παρρησία να τα φέρει στην επιφάνεια και να τα φωτίσει με την μόνη και πλέον αντικειμενική ματιά που διαθέτει η Ιστορία: την μυθοπλασία!

Το «Το άκυρο αύριο» είναι συγχρόνως ιστορία και μυθοπλασία, αποκαλυπτικό και σπαρακτικό, σκληρό και ευαίσθητο, σύγχρονο και νοσταλγικό.

Σε μια εποχή που η παραλογοτεχνία (ροζ και γκρίζα) κυριαρχεί και αυτή που παραδοσιακά αποκαλούμε καλή λογοτεχνία δεν αποφεύγει συχνά τους συμβιβασμούς, ο Κοσμάς Χαρπαντίδης με το νέο του μυθιστόρημα μοιάζει παράταιρα αντιστασιακός. Και μάλιστα φαίνεται όχι απλώς να ανθίσταται και να μην υποκύπτει στις ευκολίες και τις συμβάσεις στις οποίες η λογοτεχνία όλο και πιο συχνά τελευταία καταφεύγει αλλά να λειτουργεί και να δημιουργεί με μία  εμμονική συνέπεια, την οποία οι απλοί και εθισμένοι αναγνώστες - θεατές αυτού του τοπίου την εισπράττουν ίσως και ως …πρόκληση.

Ο Χαρπαντίδης με το «Το άκυρο αύριο» δεν κάνει τίποτα άλλο από το να ταράζει τα ήρεμα νερά μιας -σε ένα βαθμό- αδιάφορης, εφησυχασμένης και ανυποψίαστης κοινωνίας, να μπολιάζει -επιτέλους κάποιος έπρεπε να το κάνει- τη σύγχρονη ελληνική πεζογραφία με ισχυρά εμβόλια κατά του εφησυχασμού απέναντι στο μαύρο που μας σκεπάζει μέρα με τη μέρα όλο και περισσότερο και να μας προσφέρει τελικά ένα αριστουργηματικά δομημένο σύγχρονο μυθιστόρημα.

Τα πρόσωπα, τα γεγονότα, οι καταστάσεις διαγράφονται καθαρά. Έτσι νομίζεις στην αρχή. Είσαι σχεδόν σίγουρος. Κι ύστερα ο Χαρπαντίδης ξεγλιστρά στη φαντασία με τη μαεστρία και το μεράκι παλιού μάστορα της πέτρας. Κτίζει το μυθιστόρημά του λέξη – λέξη, αράδα – αράδα, με πανίσχυρο αρμό τα ιστορικά γεγονότα. Και λίγες σελίδες παρακάτω επιστρέφει στην πραγματικότητα. Και πάλι πετά στη φαντασία κι αυτό το πήγαινε – έλα σε κρατάει καρφωμένο στην ανάγνωση μέχρι την τελευταία σελίδα, μέχρι την τελευταία λέξη.

Το «Το άκυρο αύριο» μοιάζει -πιθανόν και από τον τίτλο του- να επιχειρεί μια απαισιόδοξη ανάγνωση τόσο στην μικροϊστορία μιας περιοχής όσο και πολύ περισσότερο στο μέλλον της χώρας στο οποίο κάποιοι επιχειρούν να επικρατήσουν αγιοποιώντας τα φαντάσματα και τους εφιάλτες του πιο σκοτεινού παρελθόντος.

Ωστόσο ακόμη και στην ακροτελεύτια φράση - ερώτηση του οπισθόφυλλου της προσεγμένης έκδοσης: «Θα υπάρξει, άραγε, αντίσταση απέναντι σε όσους ετοιμάζουν ένα αύριο που μόνο άκυρο μπορεί να φαντάζει για όλους μας;», ο ίδιος ο Χαρπαντίδης αλλά και οι εκδόσεις «Πόλις» σπεύδουν να δώσουν την θετική και εν πολλοίς αισιόδοξη απάντησή τους με την συγγραφή, την έκδοση και την κυκλοφορία αυτού του εξαιρετικού, σύγχρονου, ελληνικού μυθιστορήματος που πλέον όλων των άλλων είναι και μια πρώτη πράξη αντίστασης στη φρίκη και τον τρόμο που μας απειλεί.

INFO

Το άκυρο αύριο / Κοσμάς Χαρπαντίδης. - 1η έκδ. - Αθήνα : Πόλις, 2017

Σελίδες: 288 

Τιμή: € 15,00 
ISBN 978-960-435-523-5 (Μαλακό εξώφυλλο)

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Ο Κοσμάς Χαρπαντίδης γεννήθηκε στο Νευροκόπι. Σπούδασε νομικά και δικηγορεί από το 1986 στην Καβάλα. Βιβλία του: - Μανία πόλεως, αφηγήματα (Επικαιρότητα, 1993), δεύτερη έκδοση συμπληρωμένη με έξι νέα κείμενα (Κέδρος, 2009) - Οι εξοχές των νεκρών, διηγήματα (Νεφέλη, 1995) - Έκτο δάχτυλο, διηγήματα (Κέδρος, 2002) - Τα δώρα του πανικού, μυθιστόρημα (Κέδρος, 2006) - Κρυφές αντοχές, διηγήματα (Μεταίχμιο, 2011)

 Έχει επίσης εκδώσει δύο θεατρικά αναλόγια, που συμπεριλήφθηκαν στον τόμο Τα κείμενα των Φιλίππων (Κάπα Εκδοτική, 2015), έχουν παρουσιαστεί στο Φεστιβάλ Φιλίππων-Καβάλας και είναι: - Ο Γιώργος Χειμωνάς περιηγείται στο όρος Σύμβολον (2010) - Από τις επαναστατικές προπόσεις στις εξεγέρσεις της καρδιάς (2012) Έχει γράψει τα κείμενα και έχει επιλέξει τις φωτογραφίες για το λεύκωμα Καβάλα-Θάσος (Μίλητος, 2010).